W pierwszym dniu 7. Międzynarodowego Festiwalu Poezji Silesius poznaliśmy książki poetyckie, które zakwalifikowały się do finału Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius 2022. Znane jest już także nazwisko tegorocznego laureata Silesiusa za całokształt pracy twórczej – został nim Marcin Sendecki.
W tym roku do Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius zostało zakwalifikowanych aż 249 książek, z czego 63 to debiuty. Oceniało je nowe jury, którego przewodniczącym na trzyletnią kadencję został Piotr Śliwiński. W gronie jurorów znaleźli się również: Monika Glosowitz, Tomasz Kunz, Paweł Mackiewicz, Małgorzata Mikołajczak, Krystyna Pietrych i Paweł Próchniak. Jury do finału Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius nominowało następujące tytuły:
W kategorii Książka roku:
1. Małgorzata Lebda, „Mer de Glace”, Wydawnictwo Warstwy
2. Joanna Mueller, „Hista & her sista”, Biuro Literackie
3. Krzysztof Siwczyk, „Krematoria I Krematoria II”, Wydawnictwo Austeria
4. Dariusz Sośnicki, „Po domu”, Biuro Literackie
5. Katarzyna Zwolska-Płusa, „Daję wam to w częściach”, Wydawnictwo Convivo
W kategorii Debiut:
1. Michał Krawczyk, „Ekspansja ech”, Instytut Mikołowski
2. Marta Stachniałek, „polski wrap”, Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
3. Antonina Tosiek, „storytelling”, Biuro Literackie
Wręczenie Silesiusa, podobnie jak podczas dwóch poprzednich edycji, odbędzie się w tym samym czasie, co ceremonia przyznania innego ufundowanego przez Wrocław wyróżnienia literackiego – Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus. Laureatki/laureatów obu nagród poznamy 15 października. To połączenie po raz pierwszy nastąpiło w 2020 roku, a decyzja o nim została podjęta z powodu pandemii. Doszło wówczas do – skądinąd symbolicznego – scalenia dwóch najważniejszych miejskich nagród literackich, którym patronuje ten sam twórca – Johannes Scheffler, czyli właśnie Anioł Ślązak, Angelus Silesius. W 2022 roku organizatorzy zdecydowali się na podtrzymanie tej formuły.
Marcin Sendecki – laureat za całokształt pracy twórczej
Marcin Sendecki od lat wymieniany jest jako jeden z najwybitniejszych poetów swego pokolenia. Urodził się w 1967 w Gdańsku, dorastał w Tomaszowie Lubelskim, a mieszka w Warszawie. W latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych był związany ze środowiskiem „bruLionu”, dwukrotnie wyróżniany w konkursach poetyckich organizowanych przez redakcję czasopisma. Debiutował w 1992 roku tomem „Z wysokości”. Za tomy „Trap”, „22”, „Pół” i „Farsz” był nominowany (w latach 2009, 2010, 2011 i 2012) do Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius, którą otrzymał w 2015 roku w kategorii Książka roku za tom „Przedmiar robót”. W 2017 został natomiast laureatem Nagrody Poetyckiej im. Wisławy Szymborskiej, gdzie doceniono jego kolejny tom „W”. Ostatnio, w 2020 roku, wydał tom „Do stu”. Sendecki pracował również w tygodniku „Przekrój”, pisuje do „Dwutygodnika” i „Magazynu Książki”. Wraz z Marcinem Świetlickim i Marcinem Baranem zredagował w 1997 antologię „Długie pożegnanie. Tribute to Raymond Chandler”. Jest ponadto redaktorem antologii „Pogoda ziemi. Wiersze polskie po 1918 roku” z 2010 roku oraz autorem przekładów z angielskiego – tłumaczył m.in. utwory Paula Bowlesa i Jamesa Schuylera.
Piotr Śliwiński, przewodniczący jury Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius, tak mówi o tegorocznym laureacie: „Nowoczesne podejście do języka poetyckiego, a zarazem dojrzałe odnajdywanie śladów własnych doświadczeń i rozterek w pisarstwie innych, czasami odległych w czasie autorów, doprowadziło Marcina Sendeckiego do stworzenia poezji oryginalnej, wymagającej od czytelnika ciągłego testowania nabytych przyzwyczajeń, estetycznie trudnej i absorbującej, intensywnej. Sendecki mówi o sprawach podstawowych – wolności w odniesieniu do formy, mówieniu w odniesieniu do języka jako instytucji i żywiołu, rzeczywistości jako uciekającym horyzoncie, romantyzmie jako wciąż powracającej matrycy postaw i wyborów, wreszcie o śmierci (śmiertelności). Powaga jego wierszy nie zawsze jest tożsama z brakiem humoru, a tym bardziej ironii, nigdy jednak nie obraca się w napuszoną ceremonialność czy rytualny pesymizm. Tutaj liczy się co innego – gęsta treściwość i żywe tętno poezji”.
A tak o Marcinie Sendeckim mówi Paweł Mackiewicz: „Jest autorem kilkunastu znakomitych książek poetyckich. Stanowią one zwarte, starannie skomponowane całości, a każdą z nich rządzi właściwa jej zasada konstrukcyjna. Wydobywając, jakże często zaskakująco, najrozmaitsze pokłady tradycji, Sendecki chętnie wraca do motywów, figur, inspiracji i stale na nowo je układa. Tegoroczną Wrocławską Nagrodą Poetycką Silesius uhonorowana została poezja mądra, kunsztowna i wielkiej urody.”
Marcin Sendecki dołączył dziś do znakomitego grona laureatów i laureatek Silesiusa, którym za całokształt pracy twórczej w kolejnych latach nagradzani byli: Stanisław Barańczak (2009), Piotr Sommer (2010), Urszula Kozioł (2011), Marcin Świetlicki (2012), Krystyna Miłobędzka (2013), Darek Foks (2014), Jacek Podsiadło (2015), Julian Kornhauser (2016), Andrzej Sosnowski (2017), Bohdan Zadura (2018), Ewa Lipska (2019), Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki (2020) i Ryszard Krynicki (2021).
Nagrody za nominacje
Laureat Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius za całokształt otrzymuje nagrodę w wysokości 100 tysięcy złotych, co czyni Silesiusa najwyższą nagrodą poetycką w Polsce. Ponadto poetka bądź poeta, który odbiera SIlesiusa w kategorii Książka roku otrzymuje 50 tysięcy złotych, a zwycięzca bądź zwyciężczyni w kategorii Debiut może liczyć na wyróżnienie w wysokości 15 tysięcy złotych. Ale to nie koniec finansowych wyróżnień związanych z Silesiusem – autorki i autorzy wszystkich książek zakwalifikowanych do finału otrzymują po 5 tysięcy złotych. Ta zmiana w regulaminie Nagrody została wprowadzona 2020 roku i była pierwszym takim rozwiązaniem wśród najważniejszych polskich nagród literackich.
Operatorem Nagrody Silesius, podobnie jak i Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus, od 2018 roku jest Wrocławski Dom Literatury. Z kolei od 2016 roku Nagrodzie towarzyszy Międzynarodowy Festiwal Poezji Silesius, także organizowany przez Wrocławski Dom Literatury. 7. Międzynarodowy Festiwal Poezji Silesius odbywa się we Wrocławiu w dniach 10-15 maja. Gościem honorowym tegorocznej edycji są Niemcy, a całość odbywa się pod hasłem #SolidarnizUkrainą.
Więcej informacji oraz program festiwalu: www.silesius.wroclaw.pl, www.literatura.wroclaw.pl
mat. pras.
