Dzień Żołnierzy Wyklętych ustanowiony został przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w 2011 r. z inicjatywy śp. prezydenta Lecha Kaczyńskiego i prezesa IPN Janusza Kurtyki. Co kryje się pod nazwą Żołnierze Wyklęci – tłumaczy historyk prof. Tomasz Balbus.
-Ustanowienie narodowego święta było inicjatywą niezwykle potrzebną, gdyż przez lata III RP nie chciała pamiętać o swoich bohaterach i obrońcach – mówi historyk prof. Tomasz Balbus – naczelnik Oddziałowego Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu.
-Dzięki współpracy kombatantów i historyków po latach przewrócono pamięć o Żołnierzach Wyklętych.
Żołnierze Wyklęci to m. in. oficerowie Wojska Polskiego w odrodzonej Rzeczypospolitej, zasilali szeregi Armii Krajowej. Nazywani są także „Żołnierzami Niezłomnymi ” lub „żołnierzami drugiej konspiracji”.
Żołnierze Wyklęci m.in. zabezpieczali własne szeregi w postaci kontrwywiadu.
Na Dolnym Śląsku mieliśmy bardzo specyficzną sytuację, dodaje historyk IPN.
Prof. Tomasz Balbus – naczelnik Oddziałowego Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu przybliża postaci niezłomnych z regionu.
– To byli ludzie od nas. Nasi bliscy, znajomi, rodziny – w tym tkwi fenomen Żołnierzy Wyklętych – zaznacza profesor.
1951 r. w więzieniu na warszawskim Mokotowie, po pokazowym procesie, zostali rozstrzelani przywódcy IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” – prezes WiN ppłk Łukasz Ciepliński („Pług”, „Ludwik”) i jego najbliżsi współpracownicy.
Żołnierze Niezłomni uczą nas przede wszystkim bohaterstwa w obronie Ojczyzny – zaznacza historyk.
Temat Żołnierzy Wyklętych stał się szerzej znany dopiero na początku lat 90-tych XX wieku.
1 marca obchodzone jest święto państwowe – Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Dzień ten poświęcono pamięci bohaterów antykomunistycznego i niepodległościowego podziemia, którzy przeciwstawili się sowieckiej agresji i reżimowi komunistycznemu.