19 listopada mija równe tysiąc dni od rozpoczęcia pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę. Napaść, która według agresora miała trwać 72 godziny, zmieniła losy milionów ludzi i światową historię. Wrocław od pierwszych dni konfliktu stał się schronieniem i wsparciem dla dziesiątek tysięcy uchodźców wojennych, którzy dziś traktują nasze miasto jak swój drugi dom.
W 2022 roku, gdy wybuchła wojna, przez Wrocław przewinęło się aż 334 tysiące osób z Ukrainy. Pierwsza, a zarazem największa fala uchodźców miała miejsce w marcu i kwietniu. To wtedy zorganizowano pierwsze punkty recepcyjne i zakwaterowanie. Miasto zaangażowało się w kompleksową pomoc, od organizacji zbiórek po wsparcie w zakresie edukacji, zatrudnienia i integracji – tak, by obywatele Ukrainy w Polsce mogli poczuć się bezpiecznie.
– Reakcja wrocławian była natychmiastowa – ogromne zaangażowanie w zbiórki, uruchomienie wszelkich sił, by pomóc naszym sąsiadom. Od tysiąca dni pokazujemy, że solidarność to coś więcej niż słowo – to konkretne działania. Dziś, kiedy Ukraina wciąż walczy o swoją niepodległość, Wrocław pozostaje jej wiernym sojusznikiem – mówił prezydent Wrocławia, Jacek Sutryk.
Mimo, że największa fala emigracji minęła, wiele osób z Ukrainy zostało we Wrocławiu. Obecnie szacuje się, że w mieście mieszka ok. 180 tysięcy osób z Ukrainy, w tym 100 tysięcy w stolicy Dolnego Śląska mieszkało jeszcze przed wojną.
– 19 listopada obchodzimy tysięczny dzień od rozpoczęcia pełnoskalowej wojny w Ukrainie – wojny, która zmieniła nasz kraj i cały świat. Ukraina przetrwała, codziennie odpiera inwazję. W tych dniach szczególnie doceniamy wsparcie społeczności międzynarodowej, w tym mieszkańców Wrocławia i Dolnego Śląska. Tereny te stały się drugim domem dla tysięcy Ukraińców. Ta pomoc to prawdziwy przykład solidarności i człowieczeństwa. Jesteśmy za nią głęboko wdzięczni – mówił Konsul Generalny Ukrainy we Wrocławiu, Yurii Tokar.
Edukacja
We wrocławskich szkołach aktualnie uczy się ponad 11 tysięcy uczniów z Ukrainy. Ogromnym wsparciem we wdrażaniu dzieci i młodzieży w polskie realia szkolne są oddziały przygotowawcze – to specjalne klasy dla uczniów przybywających z zagranicy, którzy nie znają języka polskiego lub znają go na poziomie niewystarczającym do nauki.
– We wrocławskich szkołach działa teraz 21 takich oddziałów. Ważne jest dla nas, by tym uczniom stworzyć jak najlepsze warunki. Żeby w szkole czuli się bezpiecznie – tłumaczy Jarosław Delewski, dyrektor Departamentu Edukacji Urzędu Miejskiego Wrocławia.
Alternatywą dla miejsca w szkolnej ławce były Centra Nauki Zdalnej, prężnie działające od 1 września 2022 r. do 30 czerwca 2024 r. Uczniowie z Ukrainy łączyli się online ze szkołami w Ukrainie – w ten sposób realizując obowiązek nauki w ukraińskim systemie edukacji. Dzięki wsparciu miasta i partnerów uczniowie mieli dostęp do komputerów, internetu i pomocy nauczycieli
Z pięciu takich miejsc pozostało jedno, a aktualnie z tej formy korzysta jedynie grupa tegorocznych maturzystów. Zgodnie z obowiązkiem szkolnym w polskim systemie oświaty, dzieci i młodzież ukraińska uczęszczają teraz do szkół w sposób tradycyjny.
Uczniowie ukraińscy we wrocławskich szkołach mogą liczyć na wsparcie nauczycieli, w tym także osób pochodzących z ich rodzinnego kraju. W placówkach edukacyjnych przewidziano etaty dla 31 nauczycieli oraz 43 asystentów międzykulturowych i pomocy nauczyciela.
Wsparcie w rekrutacji na uczelnie wyższe
W ramach realizowanego przez Agencję Rozwoju Aglomeracji Wrocławskiej projektu Study in Wroclaw świadczone jest całoroczne wsparcie dla absolwentów zagranicznych szkół średnich planujących podjęcie studiów na wybranych wrocławskich uczelniach. Działania te pomogły wielu kandydatom na studentów z Ukrainy.
Wsparcie polega na wyborze uczelni i kierunku oraz na konsultacyjnej opiece podczas całego procesu rekrutacji. Ważnym elementem wsparcia są również działania skierowane na adaptację w nowym środowisku. Co roku jest organizowana Akademia Study in Wroclaw, wydarzenie składające się z cyklu spotkań, na których studenci zagraniczni rozpoczynający studia we Wrocławiu poznają najistotniejsze informacje, m.in. praktyczną wiedzę o Wrocławiu, o zasadach legalizacji pobytu czy możliwościach i sposobach podejmowania przez studentów pracy.
Zatrudnienie i aktywizacja zawodowa
Od początku wojny Wrocław wspierał także o zatrudnienie dla obywateli Ukrainy. Powiatowy Urząd Pracy wraz z Agencją Rozwoju Aglomeracji Wrocławskiej uruchomił procedurę zbierania ofert pracy dla uchodźców. W tym newralgicznym czasie uruchomiono także specjalny punkt informacyjny przy PUP.
– Istotne jest to, że obywatele Ukrainy mogą liczyć nie tylko na oferty pracy, ale również na aktywizację zawodową m.in. rozwijanie własnych umiejętności lub przekwalifikowanie. Od momentu wybuchu wojny przez nasz rynek pracy przewinęło się już ponad 150 tysięcy obywateli Ukrainy. Obecnie zatrudnionych jest ponad 80 000– tłumaczy Magdalena Okulowska, prezes ARAW S.A.
Biuro ds. Wsparcia Pracowników Zagranicznych w ARAW regularnie obsługuje obywateli Ukrainy – pracowników dużych firm i korporacji zlokalizowanych we wrocławskiej aglomeracji i zapewnia im kompleksowe wsparcie w zakresie legalizacji pobytu.
We Wrocławiu swoją siedzibę ma wiele firm, także obywatele Ukrainy rozwijają tu swoje biznesy. Od początku 2024 roku w Urzędzie Miejskim Wrocławia działalność gospodarczą zarejestrowały 742 osoby z Ukrainy.
Wsparcie dla obywateli Ukrainy
Do tej pory, w ramach pracy wrocławskiego Wydziału Spraw Obywatelskich, uchodźcom z Ukrainy nadanych zostało ponad 97 tys. numerów PESEL, co pozwala Ukraińcom na korzystanie z usług takich jak pomoc społeczna czy opieka zdrowotna.
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej wypłacił jednorazowe świadczenia 300-złotowe ponad 55 tysiącom osób. Choć ten etap wsparcia został już zakończony, obecnie różnymi formami pomocy objętych jest 317 rodzin.
Na mocy umowy podpisanej w 2022 roku przez prezydenta Wrocławia Jacka Sutryka i koordynatora UNICEF-u ds. Reagowania Kryzysowego w Polsce – Rasheda Mustafy Sarwara, Wrocław otrzymał ponad 42 mln złotych na działania i projekty pomocowe związane z uchodźcami z Ukrainy przebywającymi w naszym mieście.
Z Wrocławia oraz województwa dolnośląskiego pomoc finansowa płynie także bezpośrednio do Ukrainy, m.in. w formie wsparcia budowy Krajowego Centrum Rehabilitacyjnego UNBROKEN we Lwowie.
Konsultacje i integracja
Kluczową rolę w informowaniu i wspieraniu migrantów z Ukrainy odegrał WroMigrant, czyli miejski punkt informacji dla migrantów i uchodźców. W 2022 roku, gdy wojna wybuchła, konsultanci udzielili porad dla blisko 24 tysięcy osób. Obecnie migracje te nie są już tak nasilone. W 2024 roku przeprowadzono 5809 indywidualnych konsultacji i szkoleń tematycznych.
Miejscem międzykulturowej integracji we Wrocławiu bez wątpienia można nazwać Przejście Dialogu. Liczba wydarzeń organizowanych w tej przestrzeni stale rośnie. W 2022 roku odbyło się tam 354 wydarzeń z udziałem 2357 osób, natomiast w 2024 roku liczba wydarzeń wzrosła niemal dwukrotnie – do 650, w których uczestniczyło aż 7984 osób. Wśród inicjatyw znalazły się zarówno zajęcia adaptacyjno-językowe, jak i bardziej swobodne formy integracji, takie jak warsztaty śpiewu czy aromaterapii.
O integrację osób z Ukrainy z przestrzenią miejską dba także miejski portal Wroclaw.pl. Redakcja prowadzi serwis w języku ukraińskim dla społeczności zamieszkującej Wrocław i Dolny Śląsk. Codziennie aktualizowane są w nim informacje o najważniejszych wydarzeniach odbywających się we Wrocławiu. Na ukraińskojęzycznej stronie znaleźć można również stale aktualizowany poradnik migranta.
Wrocław już w pierwszych dniach wojny stał się miejscem, gdzie Ukraina mogła liczyć na wsparcie i bezpieczeństwo. Dziś, w obliczu tysięcznego dnia wojny, pozostaje miastem wspierającym, tworzącym przestrzeń do życia, nauki i pracy dla naszych wschodnich sąsiadów.
Mat. Pras.