Dominik Bielicki został laureatem Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius za książkę „Wielki ping-pong”. Literacką Nagrodą Europy Środkowej Angelus uhonorowano austriacką pisarkę Monika Helfer, autorkę powieści „Hałastra”. „Szklany ogród” Tatiany Țîbuleac wygrał w plebiscycie czytelników, zdobywając Nagrodę im. Natalii Gorbaniewskiej.

Gala wręczenia obu najważniejszych nagród literackich przyznawanych we Wrocławiu odbyła się w sobotę, 19 października, w Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego. Po raz piąty podczas jednej uroczystości przyznano zarówno Literacką Nagrodę Europy Środkowej Angelus, jak i Wrocławską Nagrodę Poetycką Silesius. 

– Dziś po raz dziewiętnasty przyznajemy Nagrodę Angelus, która nieustannie od 2006 roku wspiera i promuje najważniejsze dzieła literatury Europy Środkowej. Jest nagrodą, która honoruje książki, podejmujące tematykę kluczową dla współczesności, ale też zmuszające do głębokiej refleksji. Każda z nominowanych książek podejmuje tematy ważne i aktualne, ukazując nam różne odcienie współczesnego świata – mówiła przed ogłoszeniem laureatów Renata Granowska, wiceprezydent Wrocławia. 

– Po raz siedemnasty przyznajemy też Wrocławską Nagrodę Poetycką Silesius, która od lat wzmacnia pozycję poezji w Polsce – podkreślała wiceprezydent.

Silesius za Książkę Roku dla Dominika Bielickiego

Wrocławska Nagroda Poetycka Silesius wręczana jest od 2008 roku. Jej celem jest wyróżnienie i promocja najważniejszych dzieł i twórców rodzimej poezji.

Od początku istnienia Wrocławska Nagroda Poetycka Silesius przyznawana jest w trzech kategoriach: za całokształt twórczości (100 tys. zł), książkę roku (50 tys. zł) i debiut roku (15 tys. Zł). Od 2020 roku wszyscy nominowani w kategoriach Debiut i Książka roku otrzymują wyróżnienie finansowe w kwocie 5 tys. zł. Laureaci otrzymują statuetkę autorstwa Michała Staszczaka. 

W tym roku laureatką Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius 2024 za całokształt pracy twórczej została Marzanna Bogumiła Kielar, której wiersze przetłumaczono na dwadzieścia trzy języki. 

– Bardzo dziękuję za tę piękną nagrodę, kapitule za to zaszczytne wyróżnienie. Jestem wzruszona i onieśmielona jednocześnie. Mam w pamięci pierwszego laureata Tadeusza Różewicza i innych poetów, a zwłaszcza poetki – mówiła laureatka, gratulując wszystkim nominowanym i laureatom. 

Marzanna Bogumiła Kielar jest piątą kobietą wyróżnioną Silesiusem za całokształt twórczości. Wcześniej nagrodę otrzymali: Tadeusz Różewicz (2008), Stanisław Barańczak (2009), Piotr Sommer (2010), Urszula Kozioł (2011), Marcin Świetlicki (2012), Krystyna Miłobędzka (2013), Darek Foks (2014), Jacek Podsiadło (2015), Julian Kornhauser (2016), Andrzej Sosnowski (2017), Bohdan Zadura (2018), Ewa Lipska (2019), Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki (2020), Ryszard Krynicki (2021), Marcin Sendecki (2022) i Joanna Mueller (2023). 

Laureatem Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius został Dominik Bielicki za „Wielki ping-pong”. – To bardzo dziwne uczucie, kiedy okazuje się, że te różne dziwactwa, które wypisuje się w zamknięciu domowym,  podobają się komuś. Czytelnikom i osobom, które zajmują się nimi i potrafią stwierdzić, jaka jest ich wartość techniczna – mówił laureat, mówił laureat, odbierając nagrodę za Książkę Roku. 

Za najlepszy debiut uznano „UFOPORNO” autorstwa Opal Ćwikły – artystki multidyscyplinarnej, kłir, performerki, poetki, propagatorki dragu poetyckiego. 

– Nie spodziewałam się, że dostanę tę nagrodę, że to się stanie tak szybko, że dostane tyle miłości, dobra i cudowności związanych z nią. Jestem bardzo wzruszona, poruszona i wdzięczna – mówiła laureatka. 

W 2024 roku Wrocław świętuje także Rok Anioła Ślązaka (Angelusa Silesiusa), czyli Johannesa Schefflera. Z tej okazji podczas gali 19 października została dodatkowo wręczona po raz pierwszy Nagroda Ossolineum za przekład Poetycki. Otrzymał ją Jan Maria Kłoczowski  za przekład „Ostatniej księgi Madrygałów” Philippe’a Jaccotteta. 

 Monika Helfer z Literacką Nagrodą Europy Środkowej Angelus

Literacka Nagroda Europy Środkowej Angelus wręczana jest od 2006 roku. Wyróżnienie przyznawane jest corocznie książkom prozatorskim autorstwa pisarek i pisarzy z Europy Środkowej wydanym po polsku i zwracającym szczególną uwagę na tematy najistotniejsze dla współczesności, zmuszające do refleksji, pogłębiające wiedzę o świecie i innych kulturach.  

W tym roku laureatką Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus została austriacka pisarka Monika Helfer, autorka powieści „Hałastra”,  którą przetłumaczył z języka niemieckiego Arkadiusz Żychliński. 

– Cieszę się, że moja książka ukazała się w języku polskim, wielokrotnie słyszałam, że to kraj namiętnych czytelników. W takiej chwili nie wiem, co powiedzieć – dziękowała autorka. 

„Hałastra” to książka, która otwiera autobiograficzny tryptyk rodzinny, w którym autorka przygląda się własnym korzeniom. Zwyciężczyni otrzymała statuetkę Angelusa, zaprojektowaną przez Ewę Rossano, oraz nagrodę w wysokości 150 tys. zł. 

Nagroda za przekład (40 tys. zł i statuetka) trafiła do tłumacza książki Moniki Helfer.   

– Mając możliwość tłumaczenia tej książki, miałem poczucie, że staję się częścią tej „Hałastry”, która obejmuje wszystkich tych, którzy odnajdują w tej prozie samych siebie – dziękował za wyróżnienie Arkadiusz Żychliński. 

Nagroda im. Natalii Gorbaniewskiej (upamiętniającej pierwszą przewodniczącą jury Angelusa), którą przyznaje publiczność, trafiła do rąk mołdawskiej autorki Tatiany Țîbuleac za „Szklany ogród”.  Od 2020 roku laureatki i laureaci tej nagrody zapraszani są na trzymiesięczne stypendium pisarskie we Wrocławiu.

Galę poprowadzili Katarzyna Janusik (zastępczyni dyrektora Wrocławskiego Domu Literatury) i Irek Grin (dyrektor Wrocławskiego Domu Literatury). Fundatorem Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus oraz Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius jest miasto Wrocław. Operatorem nagród – Wrocławski Dom Literatury.

Laureaci Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus

• 2023 – Saša Stanišić
• 2022 – Edward Pasewicz
• 2021 – Kateryna Babkina
• 2020 – Goran Vojnović
• 2019 – Georgi Gospodinow
• 2018 – Maciej Płaza
• 2017 – Oleg Pawłow
• 2016 – Varujan Vosganian
• 2015 – Serhij Żadan
• 2014 – Pavol Rankov
• 2013 – Oksana Zabużko
• 2012 – Miljenko Jergović
• 2011 – Swietłana Aleksijewicz
• 2010 – György Spiró
• 2009 – Josef Škvorecký
• 2008 – Péter Esterházy
• 2007 – Martin Pollack
• 2006 – Jurij Andruchowycz.

Mat. Pras.